Istnieje co najmniej kilka hipotez co do pochodzenia nazwy gatunku. Po raz pierwszy słowo „reggae” odnotował wydany przez Cambridge University Press w roku 1967 Dictionary of Jamaican English, podając je jako alternatywną formę słowa „rege-rege” oraz definiując jako: 1. gałgany, szmaty; 2. kłótnia, sprzeczka. Niektórzy jamajscy rastafarianie twierdzą, że słowo pochodzi od nazwy posługującego się jednym z języków bantu plemienia regga, żyjącego rzekomo gdzieś w okolicy jeziora Tanganika. Według brytyjskiego badacza i historyka gatunku Steve'a Barrowa, termin utworzył producent i wokalista Clancy Eccles od słowa „streggae”, w języku patois używanego na określenie prostytutki. Z kolei Bob Marley utrzymywał, że słowo wywodzi się z języka hiszpańskiego i oznacza dosłownie „króla muzyki”. W książeczce dołączonej do kompilacyjnego albumu z chrześcijańskim reggae pt. To the King, wydanego w roku 2003 przez wytwórnię Lion of Zion Entertainment, przeczytać można, że nazwa gatunku pochodzi od łacińskiego słowa regis (dosł. „książę”, ale również forma dopełniacza liczby pojedynczej słowa rex – „król”). Pierwszy utwór, w którym pada określenie gatunku, to wydany w roku 1968 singel grupy Toots & The Maytals pt. „Do the Reggay”:
Ze względu na symetrię rytmiczną, muzyka reggae grana jest przeważnie w parzystym metrum 4/4. Podobnie jak ska i rocksteady, style z których bezpośrednio się wywodzi, łączy w sobie elementy tradycyjnej jamajskiej muzyki folkowej mento, trynidadzko-tobagijskiego calypso oraz amerykańskiego jazzu i R&B. Spokojne tempo, miarowy i pulsujący rytm oraz wysunięta na pierwszy plan wyrazista linia basu nadają utworom reggae chilloutowy, nieco hipnotyczny charakter.
Utwory reggae śpiewane są przez artystów jamajskich najczęściej w języku patois oraz jamajskim dialekcie języka angielskiego. Choć większość zespołów przyjmuje schemat oparty na głównym wokaliście wspieranym przez chórki, dużą popularnością cieszy się również formuła tria wokalnego. Spośród wielu wypracowanych przez lata stylów wokalnych na szczególną uwagę zasługują m.in. waterhouse style, zainicjowany przez Michaela Rose'a i rozwinięty w latach późniejszych przez Juniora Reida i Yamiego Bolo, oraz wywodzący się z popisów DJ-skich melorecytacyjny toasting, będący prekursorem rapu. Tematyka tekstów reggae jest bardzo różnorodna i w dużej mierze zależy od wykonywanego podgatunku tej muzyki. Przykładowo, utwory early reggae poruszały zwykle kwestie podobne jak ska i rocksteady, czyli opowiadające o rozrywkowym stylu życia ówczesnych rudeboys. Z kolei piosenki w stylu lovers rock opowiadają, jak sama nazwa wskazuje, przede wszystkim o relacjach damsko-męskich. Na zupełnie przeciwnym biegunie znajdują się teksty „korzennego” roots reggae, przepełnione duchowym rastafariańskim przesłaniem lub po prostu traktujące o trudnych warunkach życia w slumsach i szeroko pojętej niesprawiedliwości społecznej.
Typowy dla reggae sposób gry na gitarze określany jest jako skank. Wywodzi się on z muzyki ska, gdzie nadawane jest mu bardzo szybkie tempo. Stopniowe spowolnienie owego tempa stało się kluczowym elementem płynnego przejścia od ska, przez rocksteady, do reggae w drugiej połowie lat 60. Wykonanie skanku sprowadza się do wygrywania powtarzających się par akordów na "dwa" i "cztery", czyli oba słabsze beaty w takcie (tzw. off-beaty). Poszczególne dźwięki są krótkie, urywane, tłumione (zob. staccato). Skank może być także wykonywany na fortepianie, jak również na obu tych instrumentach jednocześnie.
Jednym z najbardziej charakterystycznych elementów brzmienia reggae jest wyrazista, pulsująca linia basu, tworząca wraz z beatem perkusyjnym podstawę riddimu. Może się ona składać zarówno z prostych, dwu- lub czterotaktowych riffów, jak również tworzyć bardziej skomplikowane, wywodzące się z jazzu pochody basowe (walking bass, dosł. "wędrujący bas"). Wiele zależy też od indywidualnego podejścia basisty – może on np. nadać linii basu bardziej rockową formę.
Używany jest zazwyczaj standardowy zestaw perkusyjny, z werblem ustawionym na stosunkowo wysokie tony; możliwe jest również dołączenie w tym celu do zestawu dodatkowego werbla. Oprócz tego, ważną rolę odgrywają różnego rodzaju bębny (bongosy, djembe, kongi, nyabinghi itp.), dając wyraz afrykańskim korzeniom gatunku. Często usłyszeć można także inne drobne perkusjonalia, takie jak klawesy, marakasy czy też cowbelle.